Nghị định số 269/2025/NĐ-CP ngày 14/10/2025 Chính phủ Việt Nam quy định về phát triển đô thị thông minh, trong đó “đổi mới sáng tạo” được xác định là một động lực cốt lõi, gắn kết chặt chẽ với khoa học công nghệ, chuyển đổi số và phát triển bền vững. Nghị định nhấn mạnh việc tích hợp đổi mới sáng tạo vào các khía cạnh quy hoạch, hạ tầng, thử nghiệm và quản lý đô thị, nhằm nâng cao chất lượng sống, hiệu quả quản lý và năng lực cạnh tranh.
Về định nghĩa, Nghị định quy định đổi mới sáng tạo là thành phần quan trọng trong phạm vi phát triển đô thị thông minh, bao gồm hạ tầng và thử nghiệm có kiểm soát (Khoản 1 Điều 1). Hơn nữa, tại khoản 2 Điều 2 định nghĩa đô thị thông minh là “đô thị lấy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực cốt lõi để quy hoạch, xây dựng, quản lý và vận hành đô thị, nhằm nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ, bảo đảm môi trường sống an toàn, tiện nghi cho người dân, nâng cao năng lực cạnh tranh, hiệu quả quản lý của đô thị, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, hướng tới mục tiêu phát triển đô thị bền vững” Ở đây, đổi mới sáng tạo được coi là yếu tố then chốt, kết hợp với các yếu tố khác để đạt mục tiêu bền vững.
Tích hợp đổi mới sáng tạo vào tổ chức và yêu cầu phát triển, tại Khoản 1 Điều 3 “Các nội dung phát triển đô thị thông minh được gắn kết đồng bộ với nội dung về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số các cấp”. Quy định này yêu cầu sự đồng bộ ở cấp quốc gia, tỉnh và địa phương để đảm bảo đổi mới sáng tạo được lồng ghép toàn diện. Tại khoản 5 Điều 4, Nghị định nhấn mạnh tính linh hoạt “Tích hợp toàn diện, triển khai linh hoạt và thích ứng… tạo điều kiện thuận lợi cho đổi mới sáng tạo, công nghệ, dịch vụ và chính sách mới được kiểm chứng trước khi áp dụng rộng rãi”, điều này khuyến khích cơ chế thí điểm để kiểm chứng đổi mới, đảm bảo tính thích ứng trong phát triển đô thị.
Định hướng, đề án và quy hoạch liên quan đến đổi mới sáng tạo, Nghị định yêu cầu lồng ghép đổi mới sáng tạo vào định hướng quốc gia và cấp tỉnh. Cụ thể, tại khoản 1 Điều 5 quy định “Định hướng phát triển đô thị thông minh quốc gia phải phù hợp với chủ trương của Đảng về phát triển đô thị, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số”. Đồng thời, tại khoản 4 Điều 5 yêu cầu Ủy ban nhân dân cấp tỉnh “rà soát, lồng ghép định hướng phát triển đô thị thông minh cấp tỉnh đồng bộ với kế hoạch hành động của tỉnh thực hiện chủ trương về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia”.
Về đề án, khoản 3 Điều 6 đã nêu: “Đề án phát triển đô thị thông minh tỉnh, thành phố là một hợp phần thuộc chương trình, đề án tổng thể về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của tỉnh, thành phố”. Ngoài ra, tại khoản 2 Điều 7 yêu cầu rà soát các chương trình cấp tỉnh về đổi mới sáng tạo để tránh chồng chéo và hỗ trợ mục tiêu đô thị thông minh.
Về quy hoạch, tại điểm b khoản 1 Điều 11 quy định “Xác định khung định hướng đô thị thông minh; bổ sung giải pháp đô thị thông minh trong tổ chức không gian… hỗ trợ thiết lập hạ tầng số và hạ tầng đổi mới sáng tạo”.
Khung kiến trúc và hạ tầng đổi mới sáng tạo, tại khoản 2 Điều 13 đã nêu “Các địa phương khi xây dựng kiến trúc ICT phát triển đô thị thông minh cấp tỉnh phải bảo đảm tuân thủ… có cơ chế kiểm soát chất lượng và truy xuất nguồn gốc và khả năng mở rộng để thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới”.
Về hạ tầng, Khoản 1 Điều 23 quy định “Phát triển hạ tầng kỹ thuật đô thị thông minh là việc ứng dụng công nghệ số và các giải pháp đổi mới sáng tạo trong xây dựng, nâng cấp, quản lý, vận hành để tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên”; tại khoản 3 Điều 25 nêu nội dung “ứng dụng đầu tư thử nghiệm mô hình mới, sáng tạo để phát triển hạ tầng kỹ thuật thông minh”.
Phát triển hệ sinh thái và thử nghiệm đổi mới sáng tạo, Điều 26 quy định toàn diện về phát triển hạ tầng và hệ sinh thái, bao gồm liên kết giữa Nhà nước, nhà trường, viện nghiên cứu, doanh nghiệp và cộng đồng; khuyến khích thành lập trung tâm văn hóa sáng tạo; ban hành quy chế hỗ trợ tài chính và hợp tác công-tư; Điều 27 quy định về thử nghiệm có kiểm soát: Áp dụng cho công nghệ, mô hình kinh doanh và dịch vụ mới, dựa trên pháp luật về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, với yêu cầu bảo hiểm trách nhiệm dân sự.
Nghị định 269/2025/NĐ-CP tạo khung pháp lý vững chắc để thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong phát triển đô thị thông minh, với trọng tâm là tích hợp đồng bộ, thử nghiệm an toàn và hỗ trợ hệ sinh thái. Các quy định này không chỉ khuyến khích ứng dụng công nghệ mới mà còn đảm bảo lợi ích cho người dân và phát triển bền vững.
NGHỊ ĐỊNH 269/2025/NĐ-CP XEM CHI TIẾT TẠI ĐÂY
Nguồn: Tổng hợp.
